Hợp đồng thông minh là gì? Tất tần tật thông tin về Smart Contract

Hợp đồng thông minh là gì? Tất tần tật thông tin về Smart Contract. Nhờ sự hỗ trợ của công nghệ Blockchain mà rất nhiều hoạt động thông thường như thỏa thuận và thực thi theo hợp đồng có thể thực hiện tự động bằng các hợp đồng thông minh. Vậy hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì? Tất tần tật thông tin về Smart Contract sẽ được cung cấp trong bài viết dưới đây, cùng theo theo dõi nhé

Hợp đồng thông minh (Smart Contract) là gì?

Điểm nổi bật nhất của Smart Contract là cho phép hai bên tham gia thực hiện hợp đồng một cách chính xác, an toàn và nhanh chóng; mà không cần các bên biết nhau từ trước, cũng không cần phải gặp trực tiếp để có thể làm việc với nhau, hay một bên trung gian thứ ba mà chỉ cần có kết nối Internet. Khái niệm về Smart Contract được biết đến lần đầu tiên năm bởi Nick Szabo vào 1993.

Lần đầu tiên, hợp đồng thông minh được Nick Szabo định nghĩa là một công cụ kết hợp giao thức và giao diện người dùng giúp chính thức hóa và bảo mật mạng máy tính. Hợp đồng thông minh được sử dụng trong nhiều lĩnh vực liên quan đến các thỏa thuận hợp đồng.

Mặc dù đã có những nguyên tắc hoạt động chính nhưng do công nghệ và môi trường chưa đủ đáp ứng nên Nick Szabo chưa thể thực hiện hóa hợp đồng thông minh. Tuy vậy, nhờ vào sự ra đời và phát triển của công nghệ Blockchain mà hợp đồng thông minh đã được thực hiện và phổ biến với mọi người.

Bitcoin (Một loại tiền mã hóa dưới dạng phần mềm mã nguồn mở, giúp trao đổi trực tiếp bằng Internet) đã đặt ra nền tảng cơ bản để thiết lập Smart Contract. Thế nhưng hợp đồng thông minh chỉ thực sự được thỏa mãn mọi yêu cầu và được nhiều người sử dụng khi Ethereum (Nền tảng điện toán có tính chất phân tán, công cộng, mã nguồn mở) ra đời.

Như vậy, hợp đồng thông minh cũng tương đương như một hợp đồng pháp lý truyền thống nhưng được ghi lại dưới ngôn ngữ máy tính. Hợp đồng thông minh mô tả khả năng tự đưa ra các điều khoản và thực thi thỏa thuận trên cơ sở hệ thống máy tính bằng công nghệ Blockchain.

Toàn bộ quá trình được thực hiện tự động bởi các bên mà không cần gặp mặt trực tiếp và không có sự can thiệp từ bên ngoài. Phương thức thiết lập hợp đồng mới này vẫn đảm bảo tính minh bạch, có thể truy xuất, đảo chiều và không bị can thiệp từ bên ngoài.

Hợp đồng thông minh khác gì với hợp đồng truyền thống?

Một số đặc trưng riêng của hợp đồng truyền thống bao gồm:

– Được tạo ra bởi các chuyên gia pháp lý.

– Biên soạn một lượng lớn tài liệu.

– Cần phải có bên thứ ba để thực thi.

– Mất khá nhiều thời gian để thỏa thuận và đi đến ký kết.

– Hợp đồng có thể tồn tại nhiều vấn đề, không minh bạch.

– Mất nhiều chi phí và phải dựa vào hệ thống tư pháp để giải quyết khi có sự cố.

Điểm giống nhau giữa hợp đồng truyền thống và hợp đồng thông minh nằm ở chỗ các điều khoản và hình phạt đều được nêu rõ ràng.

Tuy nhiên, hợp đồng thông minh lại có những điểm khác biệt như:

– Được tạo bởi ngôn ngữ lập trình như C++, Go, Python, Java trên hệ thống máy tính.

– Toàn bộ mã được thực hiện bởi hệ thống sổ cái phân tán Blockchain.

– Không cần đến bên thứ ba trung gian.

– Đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong việc thực thi.

Smart Contract hoạt động như thế nào?

Smart Contract chỉ tự động thực hiện khi những điều khoản đã được lập trình sẵn từ trước. Đầu tiên, các điều khoản trong hợp đồng sẽ được viết bằng ngôn ngữ lập trình, rồi được mã hóa và chuyển vào một block thuộc Blockchain. Sau đó, hợp đồng thông minh được phân phối và sao chép lại bằng các node đang hoạt động tại nền tảng đó.

Sau khi có lệnh triển khai thì hợp đồng sẽ được triển khai theo đúng như điều khoản định sẵn. Đồng thời, Smart Contract cũng sẽ tự động kiểm tra quá trình thực hiện những cam kết, điều khoản được nêu trong hợp đồng.

Vì hệ thống hoạt động dựa trên câu lệnh “If – Then” và hàng trăm người giám sát nên sẽ không xảy ra lỗi sai trong quá trình giao nhận.

Ví dụ, nếu bạn muốn mua một chiếc xe hơi từ công ty tôi và trả tiền điện tử qua Blockchain. Biên nhận sau đó sẽ được đưa vào hợp đồng thông minh của công ty tôi và tôi có trách nhiệm giao mật mã và chiếc xe cho bạn vào một ngày nhất định đã nêu trong hợp đồng. Nếu mật mã của công ty tôi không giao đúng thời hạn thì tiền sẽ được chuyển lại vào tài khoản bạn. Nếu đến trước thời hạn thì hệ thống sẽ giữ lại cả tiền của bạn và mật mã của công ty tôi để chuyển vào đúng ngày.

Các lợi ích của Smart Contract

Những lợi ích của hợp đồng thông minh bao gồm:

– Tự động hóa: Hoạt động như một chương trình tự thực hiện các loại tác vụ. Nếu không được kích hoạt, hợp đồng thông minh sẽ ở trạng thái “Không hoạt động” và không thực hiện hành động nào.

– Phân tán: Hợp đồng thông minh sẽ được sao chép và phân phối trong tất cả các nút của mạng Ethereum thay vì các máy chủ tập trung.

– Không thể sửa đổi: Sau khi triển khai, hợp đồng không thể sửa đổi. Có thể xóa hợp đồng nếu chức năng này được thêm từ trước khi triển khai. Bên cạnh đó, hợp đồng cũng chỉ thực hiện các điều khoản đã được nêu trong hợp đồng. Điều này giúp ngăn chặn việc làm giả mạo hợp đồng.

– Có thể tùy chỉnh: Trước khi triển khai, việc lựa chọn hình thức mã hóa sẽ giúp hợp đồng tạo ra nhiều loại ứng dụng phi tập trung.

– Không cần dựa trên sự tin tưởng: Hợp đồng thông minh hoàn toàn có thể được thực hiện bởi hai người xa lạ và không cần gặp mặt trực tiếp. Công nghệ Blockchain sẽ đảm bảo sự an toàn và chính xác của dữ liệu hợp đồng.

– Minh bạch và không bị thất lạc: Dù ai cũng có thể xem và tải về nhưng không thể thay đổi mã nguồn vì Smart Contract dựa trên Blockchain công khai.

– Chính xác: Hạn chế được các lỗi thường gặp khi soạn thảo trên giấy tờ.

– Tiết kiệm: Vì sử dụng ngôn ngữ lập trình trên máy tính nên tiết kiệm thời gian. Ngoài ra còn tiết kiệm chi phí vào các khâu trung gian khác.

Ưu, nhược điểm của hợp đồng thông minh

– Ưu điểm của Smart Contract:

+ Ứng dụng của hợp đồng thông minh có thể được sử dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau: Logistic, ngân hàng, bất động sản, bầu cử,…

+ Tự do: Không nhận sự quản lý của bất kỳ một cơ quan nào.

+ Giảm thiểu rủi ro đến từ bên thứ ba.

+ An toàn và minh bạch.

+ Tiết kiệm và nhanh chóng.

Nhược điểm của Smart Contract:

+ Rủi ro từ Internet: Có thể bị tấn công hoặc khai thác bởi các hacker nếu để lộ những thông tin quan trọng.

+ Không nhận được quyền pháp lý: Quyền lợi có thể không được bảo vệ vì chưa có chính sách.

+ Yêu cầu cao về trình độ triển khai của các lập trình viên và hệ thống. Từ đó, chi phí để trả cho họ và cơ sở hạ tầng là không hề nhỏ.

Ví dụ về hợp đồng thông minh

Hiện nay có rất nhiều hệ thống Ngân hàng lớn trên Thế giới ứng dụng các công nghệ mới này vào hoạt động của mình. Ví dụ như Citigroup của Hoa Kỳ, Tín dụng Nông nghiệp Pháp hay Ngân hàng HSBC của Úc đã tham gia đầu tư và SETL và triển khai mô hình fintech Úc

Trong đó mô hình fintech Úc cho phép ngân hàng được biên dịch dữ liệu thành một bản ghi và không được phép sửa đổi, nhưng đảm bảo được khả năng truy cập. Sự ứng dụng này đã giúp cho ngân hàng tiết kiệm được nguồn nhân lực, tài chính, đồng thời đảm bảo việc khách hàng thực hiện đúng các quy định đó

Ứng dụng của hợp đồng thông minh như thế nào?

– Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe:

Đảm bảo được việc quản lý và truy cập dữ liệu bệnh nhân, theo sát được tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Ngoài ra các hóa đơn viện phí sẽ được tự động lưu lại trên hệ thống và được chuyển sang bên bảo hiểm. Đồng thời có thể theo dõi được tình trạng hiện tại của dược phẩm, vật tư y tế…

– Trong lĩnh vực giáo dục: Giúp hạn chế được tình trạng mất dữ liệu thông tin của học sinh, sinh viên

– Trong lĩnh vực bảo hiểm: Hợp đồng thông minh giúp làm đơn giản hóa hoạt động thanh toán theo các thỏa thuận giữa bên chủ thể khách hàng với bên công ty bảo hiểm, giúp nâng cao hiệu quả công việc, đẩy nhanh công tác bồi thường cho khách hàng, đổi lại được sự tin tưởng, tín nhiệm của khách hàng đối với công ty

– Trong dịch vụ logistics: Hợp đồng thông minh giúp làm tiết kiệm thời gian giải quyết công việc, có thể theo dõi được tiến trình làm việc của các bộ phận, đảm bảo công việc được hoàn thành đúng thời hạn

Để tạo một Smart Contract cần những gì?

Để tạo nên một Smart Contract, bạn cần phải có những yếu cầu sau đây:

• Chủ thể hợp đồng: Smart Contract phải được cấp khả năng truy cập đến sản phẩm/dịch vụ liệt kê trong hợp đồng để có thể tự động khóa hay mở khóa chúng.
• Chữ kí điện tử: Tất cả các bên tham gia vào Smart Contract đều phải đồng ý triển khai thỏa thuận bằng các khóa cá nhân (chữ kí điện tử) của họ.
• Điều khoản hợp đồng: Điều khoản trong Smart Contract có dạng là một chuỗi các hoạt động. Và các bên tham gia hợp đồng đều phải ký chấp nhận nó.
• Nền tảng phân quyền: Smart Contract sau khi hoàn tất sẽ được tải lên Blockchain của nền tảng phân quyền tương ứng và được phân phối về cho các node của nền tảng ấy.

Các ứng dụng của hợp đồng thông minh

Theo ông Jerry Cuomo, phó chủ tịch về công nghệ Blockchain của công ty IBM, tin rằng Smart Contract – hợp đồng thông minh có thể sử dụng trong nhiều trường hợp, từ dịch vụ tài chính, chăm sóc sức khỏe đến bảo hiểm. Dưới đây là một số ví dụ về các ứng dụng của nó:

1. Sử dụng cho các cuộc Bầu cử

Việc thao tứng kết quả bầu cử là rất khó, tuy nhiên vẫn có thể xảy ra, nhưng hợp đồng thông minh thì sẽ bao giờ có thể thao túng. Bởi vì những phiếu vote được bảo vệ bởi sổ cái sẽ cần được giải mã và cần phải có một quyền truy cập đủ mạnh để tiếp cận nó. Và sự thực là không ai nắm trong tay quyền lực như vậy trong blockchain.

2. Sử dụng cho các nhà quản lý

Blockchain không chỉ cung cấp một sổ cái đáng tin cậy, mà còn loại bỏ những rủi ro nhờ vào một hệ thống tự động, minh bạch và chính xác. Thông thường, hoạt động kinh doanh thường không phải lúc nào cũng thuận lợi do phải đợi sự đồng thuận hay giải quyết các vấn đề bên ngoài và nội bộ. Sổ cái Blockchain sẽ giải quyết việc này.

Vào năm 2015, Tập đoàn Trust & Clearing (DTCC) đã sử dụng một sổ cái Blockchain để lưu trữ thông tin về tài sản chứng khoán trị giá 1.500 nghìn tỷ USD, đồng nghĩa với 345 triệu giao dịch.

3. Logistics (Chuỗi cung ứng)

Chuỗi cung ứng trong bất kì doanh nghiệp nào đều là một hệ thống kéo dài và gồm nhiều bộ phận khác nhau. Mỗi bộ phận đều có những công việc nhất định, mà phải làm tuần tự. Và phải được ghi lại để khi xảy ra phát sinh còn biết vấn đề ở đâu

Đây là một quá trình dài hơi và kém năng suất, nhưng với Smart Contract thì mỗi bộ phận tham gia đều có thể theo dõi tiến trình công việc để từ đó hoàn thành nhiệm vụ đúng hạn. Smart contract bảo đảm tính minh bạch trong điều khoản hợp đồng, chống gian lận.

Nó còn có thể cung cấp cho ta khả năng giám sát quá trình cung ứng nếu như được tích hợp chung với Mạng lưới vạn vật kết nối bằng Internet (Internet of Things).

4. Dịch vụ y tế

Với Smart Contract thì hồ sơ bệnh lý của người bệnh sẽ được mã hóa và lưu trữ trên Blockchain với một khóa riêng, chỉ những người có khóa đó mới có thể truy cập vào xem hồ sơ được. Đồng thời các hóa đơn cho các cuộc phẫu thuật được lưu trữ trên Blockchain và được tự động chuyển cho bên bảo hiểm. Sổ cái cũng có thể được sử dụng trong việc quản lý chăm sóc y tế, ví dụ như giám sát thuốc men, kết quả xét nghiệm và quản lý các nguồn cung y tế.

Bên cạnh đó Smart contract còn có vô vàn ứng dụng khác, ví dụ như trong quản lí, dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, ……..

Lời kết

Trên đây là bài viết “Smart Contract (Hợp đồng thông minh) là gì? Cách hoạt động, Ứng dụng, Lợi ích của nó là gì?”, hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều điều bổ ích về hợp đồng thông minh – Smart Contract.

Đừng quên : Tham gia cộng đồng chia sẻ kiến thức về đầu tư tài chính của chúng tôi tại đây: Tham gia ngay !

Bạn chưa đăng kí sàn giao dịch, hãy đăng kí ngay các sàn giao dịch hàng đầu thế giới để mua các Coin  tiềm năng nhé. Một số sàn giao dịch Crypto hàng đầu hiện nay mà bất kì Nhà đầu tư nào cũng nên sở hữu:

• Đăng kí tài khoản Sàn Binance
• Đăng kí tài khoản Sàn Houbi
• Đăng kì tài khoản Sàn FTX
• Đăng kí tài khoản Sàn MXC
• Đăng kí tài khoản Sàn Kucoin

Chúc các bạn thành công !